Subtitle Information

Uploader

corto64
gold-member

Language

Greek

Release name

Kongo (1932)corto64

FPS

29.97

CDs

1

Ένα παραλίγο χαμένο αριστούργημα, που χρειάστηκε να περιμένει 60 ολόκληρα χρόνια μέχρι να ανασυρθεί από την σινε λήθη. Μια απίστευτη ιστορία κόμπλεξ και πουριτανισμού, που λίγο έλειψε να στερήσει από τον κινηματογράφο ένα από τα πιο ζοφερά και ρεαλιστικά του πονήματα. Ένα ρομάντζο βαμμένο στα χρώματα του βάλτου, μια κραυγή απελπισίας που πνίγεται στα τύμπανα της οργής, ένας πόνος που αλλάζει σχήματα και μορφές. 86 από τα πιο καθηλωτικά λεπτά, από τα πιο σαδιστικά αγωνιώδη και σκοτεινά, που καταγράφηκαν σε κινηματογραφική ταινία ποτέ. Ένα παραλήρημα υποκριτικής που επισκιάζει ακόμη και το ίδιο το σενάριο. Πολύ μεγάλη ταινία. Από εκείνες που αλλάζουν σινεφίλ οπτικές και φιλοσοφίες. Αποκλείεται να δείτε ξανά υπό το ίδιο πρίσμα Αφρικάνικη περιπέτεια... Δύσκολο να πάρει κανείς τα μάτια του από την οθόνη, πριν πέσουν οι τίτλοι τέλους. Ακόμη πιο δύσκολο όμως, να πιστέψει ότι το φιλμ αυτό έκανε πρεμιέρα το 1932. Στην περίοδο που αποκαλείται ως pre – code, σε μια κοινωνία που κολυμπούσε ανυποψίαστη φορώντας ολόσωμα μαγιό, λικνίζονταν κάτω από τις νότες του σουίνγκ και του τσάρλεστον, εθελοτυφλούσε σε κάθε ευκαιρία κρατώντας πάντα τα προσχήματα, το “Kongo” θα πρέπει να θεωρήθηκε ως μαύρο πρόβατο της έβδομης τέχνης. Παράδειγμα προς αποφυγή. Ταινία για δημόσιο λιθοβολισμό. Απέχοντας παρασάγγας από το ομώνυμο θεατρικό του '26, αλλά και από την προκάτοχο της του '28, ήρθε σαν remake – οδοστρωτήρας για να ισοπεδώσει κάθε απόπειρα ωραιοποίησης των λευκών αποβλήτων, που ξέσκισαν από τις σάρκες της ολόκληρη ήπειρο. Ανθρωπόμορφα κτήνη δίχως ίχνος αξιοπρέπειας και αναστολών, καθοδηγούμενα από την άσβεστη δίψα για πλουτισμό, σε μια ατομική σταυροφορία με έπαθλο μια θέση στην κόλαση. Ο Λίβινκγστον την χαρτογράφησε και οι αιμοδιψείς τυχοδιώκτες την κατακρεούργησαν. Ίσως η πιο μελανή σελίδα στην ιστορία του σύγχρονου δυτικού κόσμου. Οι William J. Cowen και, Errol Taggart (βοηθός σκηνοθέτη), δεν έπεσαν στην ίδια παγίδα με αυτήν του West of Zanzibar. Άδραξαν την ευκαιρία, ξεμπροστιάζοντας την σαπίλα και την ιδιοτέλεια, την παραφροσύνη και το ντελίριο αμοραλισμού, των “λευκών σωτήρων”. Μετά από το “Kongo”, ο Ταρζάν μοιάζει ήρωας τηλεοπτικής, παιδικής ζώνης. Το 1999, 66 χρόνια μετά την πρώτη του προβολή, το Αμερικάνικο TCM ανασύρει το “Kongo”. Η αποδοχή του κοινού είναι τεράστια. Σε κάθε κινηματογραφικό στέκι διαδικτυακά, εντοπίζονται παρουσιάσεις και κριτικές διθυραμβικές. Οι συλλέκτες σπάνιων ταινιών σπεύδουν να ζητήσουν με επιστολές από την MGM να το επανακυκλοφορήσει σε dvd. Θα γίνει κι αυτό, αλλά με μια επιπλέον καθυστέρηση 12 ετών(το 2011), από την Warner που πλέον είχε αποκτήσει τα δικαιώματα, στα πλαίσια της σειράς "Warner Archive Collection”. Μερικώς, έχει επέλθει αποκατάσταση, έστω και εκ των υστέρων. Κι αυτό γιατί ο χρόνος πίσω δε γυρίζει. Όπως και τα πιθανά οφέλη κάθε είδους, που θα μπορούσαν να είχαν προκύψει αν το φιλμ δεν προβάλλονταν ΜΟΝΟΝ στις Αμερικάνικες αίθουσες(τηλεοπτική προβολή το 2000 και στην Βραζιλία – Ισπανία). Εννοείται πως η χώρα μας δεν αποτέλεσε εξαίρεση. Απορίας άξιο, πως δεν πέρασε έστω από την κρατική τηλεόραση σε κάποιες από τις βραδιές κουλτούρας του παρελθόντος. Καλό θα ήταν κάποια στιγμή να μπει ένα τέλος σε αυτό το κυνήγι σινε μαγισσών. Ο κινηματογράφος είναι μορφή έκφρασης, κι όχι πεδίο άσκησης για τακτικές χειραγώγησης. Το μαύρο είναι μαύρο και το λευκό – λευκό, μας δίδασκαν με βλακώδεις παραγωγές κάποτε. Ε, λοιπόν, φτάσαμε στα χρόνια που το λευκό είναι πιο μαύρο κι από το κατράμι και, δε μπορεί πια να κρυφτεί ελέω τεχνολογίας(διάδοσης της πληροφορίας βασικά, μέχρι να βρεθεί τρόπος ελέγχου της). Συγχωρήστε μου την απομάκρυνση από το βασικό θέμα τούτων των παραγράφων, όμως τα ξεσπάσματα αυτά γραπτού λόγου αν μη τι άλλο ακονίζουν τις φράσεις ακόμη καλύτερα. Και, σε τέτοιες περιπτώσεις ταινιών είναι ιδιαιτέρως χρήσιμο. Εδικά όταν έχεις να περιγράψεις αιρετικές, καταραμένες φιγούρες, όπως αυτήν του “νεκρο-πόδη” Ράτλετζ. Η εικόνα στο λεξικό κάτω από την λέξη “μίσος”. Ένας μισάνθρωπος, τόσο στην ψυχή όσο και στο κορμί. Κομμένος στα δύο από την απληστία του κάποτε συνέταιρου του στο έγκλημα, ξεχασμένος από Θεό και ανθρώπους, με το μυαλό ποτισμένο από το δηλητήριο της εκδίκησης, λεηλατεί κάθε απομεινάρι συναισθημάτων, ασελγεί στην ψυχή των θυμάτων του, εξουσιάζει ξεγελώντας με τεχνάσματα τους αφελείς ιθαγενείς, χτίζει μια αυτοκρατορία ελεφαντόδοντου πάνω στις δεισιδαιμονίες τους, βάφει στο αίμα κάθε δευτερόλεπτο της μίζερης ύπαρξης του. Μέρες και νύχτες πάνω στο αναπηρικό καροτσάκι με το βλέμμα καρφωμένο στο χειρόγραφο σημείωμα του δοκαριού: “με χλεύασε”. Δεν ήταν το χτύπημα στη σπονδυλική στήλη αυτό που τον πόνεσε περισσότερο, ούτε η απώλεια του μερίδιου του, ή ακόμη κι αυτή της γυναίκας του, που προτίμησε τον αρτιμελή του αντίζηλο. Αυτό που πονάει περισσότερο από όλα, είναι εκείνες οι δύο λέξεις στο σημείωμα. Ο χλευασμός του θύτη πάνω από το ανήμπορο θύμα. Η αλαζονεία, ο χλευασμός, ο εμπαιγμός, η σιγουριά της ολοκληρωτικής επικράτησης. Αυτά ήταν που έθρεψαν το διεστραμμένο του μυαλό, του έδωσαν κίνητρα για να αντέξει την σωματική αναπηρία και τον πόνο στο κορμί. Αυτές οι δύο λέξεις θα γίνουν τα δεκανίκια του. Με τη βοήθεια των υποχείριων του, τριών άβουλων πλασμάτων, πλήρως αλλοτριωμένων από τα πάθη τους, υλοποιεί μεθοδικά το σχέδιο του. Δεν έχω δει καλύτερο Walter Huston επί σκηνής. Είναι συγκλονιστικός. Η ερμηνεία του εδώ πρέπει να διδάσκεται στις σχολές υποκριτικής. Αν η ταινία γυρίζονταν 10-15 χρόνια μετά, όποιες και αν είχε απέναντι της στην απονομή των Όσκαρ, το βραβείο πρώτου ανδρικού ρόλου θα ήταν σίγουρα στα χέρια του Χιούστον. Προσέξτε τον ακόμη και στις στιγμές που αφήνεται να χαθεί στις σκέψεις, κοιτάζοντας στο κενό. Η ταινία φιλοξενεί δύο ακόμη καταπληκτικές ερμηνείες, σε πολύ δύσκολους ρόλους. Δύο εξίσου δραματικές μορφές, που έχουν τον χρόνο να αναπτυχθούν επί σκηνής, να αποκτήσουν τις διαστάσεις που απαιτείται, ώστε να σκιαγραφηθεί πλήρως η εικόνα του καθενός. Η Virginia Bruce, θα βιώσει ένα από τα πλέον διεστραμμένα και εφιαλτικά σενάρια ζωής. Από την ασφάλεια της μονής στο Κέιπταουν, στα πορνεία της Ζανζιβάρης, κι από εκεί στο βρώμικο καταγώγι του “νεκρο-πόδαρου”, εθισμένη στο μπράντι, άρρωστη και εξευτελισμένη, δίχως ίχνος αυτοσεβασμού και ελπίδας. Θα αποτελέσει αναπόσπαστο τμήμα της εκδίκησης του Φλίντ, όντας κόρη του μεγάλου του εχθρού. Την κρατάει στη ζωή περιμένοντας τη στιγμή που θα την παρουσιάσει στον αλαζόνα πατέρα της. Από κάθε της λεπτό μαρτυρίου, κερδίζει μέρες μίσους, αντλεί δύναμη μέχρι την τελική αναμέτρηση. Η ατίμωση και η ταπείνωση της, συντελείται με μια απίστευτα σκληρή τελετουργία. Ο Conrad Nagel από την άλλη, υποδύεται τον εθισμένο στην ναρκωτική ουσία της ρίζας μπιάνγκ γιατρό, που πέφτει στα χέρια του Φλίντ από μια τυχαία συγκυρία. Είναι εκείνος που θα παλέψει για να αναστήσει την εξαθλιωμένη ύπαρξη με τα “χλωμά μαλλιά”, που σέρνεται σαν σκιά και τρώει από τα αποφάγια που της πετούν στο πάτωμα. Ένας γιατρός με δύο ιδιότητες, όπως παραδέχεται κυνικά και ο ίδιος. Γιατρός και ασθενής. Παρά την σωματική του εξάρτηση, καταφέρνει να διατηρεί υγιές το πνεύμα του, κι αυτό θα αποδειχτεί καταλυτικό στην εξέλιξη του δραματικού ρομάντζου. Αυτή η διαρκής εναλλαγή ρόλων μεταξύ των δύο, όπου ο ένας προσπαθεί να τραβήξει τον άλλο από τον βούρκο, δίνει ευκαιρία για έντονα φορτισμένες στιγμές. Ο Νάγκελ προσδίδει μια θεατρική τραγικότητα στο φιλμ. Είναι έξοχος στην αντιπαράθεση συναισθημάτων και, σε δύο θαυμάσια ξεσπάσματα – μονόλογους. Να πούμε ότι μαζί με τους Mary Pickford, Douglas Fairbanks, Richard Barthelmess, Jack Holt, Milton Sills, και, Harold Lloyd, ίδρυσε το '27 την AMPAS(ακαδημία κινηματογράφου), όπως και την SAG(ομοσπονδία Αμερικανών ηθοποιών). Κάθε άλλο παρά απαρατήρητοι περνούν οι ρολίστες Lupe Vélez(η Πορτογαλίδα Τούλα, ερωτικός σύντροφος του Φλίντ), Mitchell Lewis, Forrester Harvey(δύο κοινωνικά απόβλητα που συντροφεύουν τον αρρωστημένο “νεκρο-πόδη”), C. Henry Gordon(ο μεγάλος του αντίπαλος). Η Βελέζ είναι πέραν του δέοντος πειστική. Πολύ καλή η παρουσία της, αν και λιγάκι υπερβολική σε ορισμένες αντιδράσεις. Οι Λιούις και Χάρβει έχουν απίθανες σκηνές αντιπαλότητας. Φοβεροί και οι δύο. Ηθικά ξεπεσμένοι, απόκληροι μιας πραγματικότητας την οποία θεωρούν ότι μπορούν να τιμωρήσουν. Έχουν πολύ δυνατούς διαλόγους. Όπως και ο Χάρβει με την Βελέζ. Υποδειγματική η διεύθυνση φωτογραφίας του Harold Rosson. Τα κοντινά του θυμίζουν αφορισμένους πίνακες ζωγραφικής. Την παραγωγή έκαναν οι Louis B. Mayer(ένας εκ των τριών ιδρυτών της Metro-Goldwyn-Mayer), και, Irving Thalberg. Το θεατρικό των Chester De Vonde και, Kilbourn Gordon, διασκευάστηκε από τον Leon Gordon, με την συμμετοχή και των δημιουργών. Να πούμε ότι ο Walter Huston είχε υποδυθεί τον “νεκρο-πόδη” Φλίντ και στο θεατρικό σανίδι το '26, όπως και το γεγονός πως remake με χρονική απόσταση μόλις 4 ετών από την πρώτη κινηματογραφική προσέγγιση, συνιστά ρεκόρ και, δεν συνέβη ξανά έκτοτε. Μέσα στους μολυσμένους βάλτους του Κονγκό, σε μια βρώμικη και σκοτεινή γωνιά της Αφρικάνικης ηπείρου, απλώνεται το βασίλειο του “νεκρο-πόδη” Φλίντ. Ενός ζωντανού νεκρού, μισότρελου από τη δίψα για εκδίκηση και, ανάπηρου, που κυριαρχεί στις φυλές των ιθαγενών με φτηνά ξόρκια και τεχνάσματα. Όσο γεμίζει η αποθήκη του με ελεφαντόδοντο, τόσο αδειάζει η ψυχή του από ανθρωπιά. Μαζί του, 4 αιχμάλωτοι του πεπρωμένου, σκλάβοι με αόρατα δεσμά. Ξεχωρίζει η τραγική φιγούρα της γυναίκας που αποτελεί το όχημα για εκδίκηση. Μια εθισμένη στο αλκοόλ πόρνη, κόρη του μεγάλου του εχθρού. Κι εκεί που ο ήλιος μοιάζει να έχει αφαιρέσει από το δρομολόγιο το καταγώγι του Φλίντ, ένας ναρκομανής γιατρός θα σωριαστεί στο κατώφλι του. Η εξαθλίωση θα αποκτήσει σπίθες αξιοπρέπειας, αχνές αχτίδες ελπίδας... ------------------------------------------------------------ Η ΤΑΙΝΙΑ ΔΕΝ ΠΡΟΒΛΗΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ.